Dit was vroeger een galgenveld en later kwam er een pesthuis bij, maar in de achttiende eeuw kocht de rijke familie Piek het Eiland van Feijenoord en zette er het ‘koepeltje van Piek’ neer, een theehuis dat in trek was bij de stedelijke elite.Toen eind negentiende eeuw de Nieuwe Waterweg gereedkwam namen fabrieken bezit van het eiland: de Feijenoordsedijk werd de Piekstraat. Eind twintigste eeuw vertrokken de meeste bedrijven alweer en in de panden aan de westkant van de straat trokken creatieve bedrijven. Zo vonden skaters onderdak in de oude hal van Nedlloyd. En nu breekt weer een nieuw tijd aan: de Piekstraat wordt een woonbuurt, op de kop is al een woontoren in aanbouw. Is gentrificatie, en daarmee de verdrijving van de skaters, een kwestie van tijd? Er gloort hoop nu de provincie heeft bepaald dat de oostelijke zijde van de Piekstraat haar bestemming als werkgebied houdt, bovendien heeft Stichting Skateland Rotterdam de hal in eigendom. Aan de Rotterdamse skatescene zijn twee bijeenkomsten gewijd, de eerste ten huize van het architectenbureau dat al twintig jaar de directe buurman van Skateland is en een nieuwe visie voor de Piekstraat ontwikkelt, de tweede bij Skateland zelf, een geheel met fleurige graffiti bedekte hal, die er vrolijk uitsteekt in de sombere straat. Bij het eerste gesprek schuiven kunstenaars aan die zijn voorgekomen uit de scene, bij de tweede de skaters zelf, aangevuld met een semiprofessionele BMX-fietser die ooit zijn rug brak, maar weer helemaal hersteld is. Rotterdam is nog altijd de skatehoofdstad van Nederland, een van de aanwezige skaters is twaalf jaar geleden puur om die reden vanuit Deventer hierheen verhuisd. De wederopbouwarchitectuur van Rotterdam staat garant voor de benodigde open ruimtes en harde oppervlakken, de haven- en industriegebieden leveren ruige decors. Want skaten gaat om veel meer dan tricks, flips, grinds en slides, het is een manier van leven en van je de stad toe-eigenen. Skateland is voor hen een thuishonk waar ze chillen en oefenen, maar net als een band willen ze op het podium staan om hun kunsten te vertonen en dat podium is voor hen de stad zelf. Het gaat erom dat je gezien wordt, life of online. En dus wordt er gefilmd, zeker als je de eerste bent die een trick op een nieuwe plek doet, want daarmee verdien je respect en ook sponsorinkomsten. De houding van de stad is dubbelhartig: enerzijds figureren skaters als uithangborden in stedelijke campagnes en nota’s, tegelijk worden ze gezien als bron van overlast: ze maken herrie en beschadigen het straatmeubilair. En dus komen er op steeds meer plekken skatestoppers in de vorm van noppen en ribbels op bankjes en leuningen – en als aflaat speciale skateobjecten op afgelegen plekken. Het grappige van skaters is hun vindingrijkheid, met een steeksleutel kun je veel stoppers demonteren, en anders is er de slijptol. Maar liever zouden ze op basis van gelijkwaardigheid samenwerken met stedelijk ontwerpers. Niet door aparte objecten te ontwerpen, want die zijn niet cool, maar door bankjes, plantenbakken, zitobjecten en traptreden inclusief te maken. Inclusief? ‘Ja, we willen juist graag objecten die iedereen gebruikt, dat zorgt voor mensen op straat en dus voor publiek én sociale veiligheid. Maar kies dan wel materialen waarmee wij uit de voeten kunnen, zet er desnoods beschermingsstrips op.’ Terug naar Skateland, want dat is behalve een oefenruimte ook een plek waar de jongeren uit de sociale woningbouw uit de omringende wijken terechtkunnen om de eerste kneepjes te leren. Er worden zelfs kinderfeestjes georganiseerd. Maar de desolate Piekstraat zelf, waar ’s avonds af en toe illegale straatraces worden gehouden, heeft niet veel te bieden. Waarom de straat in de aanloop naar de herstructurering niet inrichten als extensie van de skatehal? De skaters schudden zo een paar ideeën uit hun mouw: ‘Zet de stelconplaten die er liggen schuin tegen de muur, dat is tof.’ Een ander: ‘Zet stevige bankjes aan de zonkant van de straat. En plantenbakken die wij als object kunnen gebruiken.’ Maar jullie houden toch helemaal niet van groen, werpt de architect tegen. ‘Juist wel, dat zorgt voor verkoeling en trekt mensen. Ontwerp jij nou maar iets dat er niet uitziet of het ontworpen is.’ Quotes skaters ‘We mogen wel figureren in een pr-filmpje van het Booijmans, maar tegelijk worden we op alle mogelijke manier ontmoedigd om in het Museumpark te skaten.’ ‘Je oefent in Skateland om je tricks op straat te doen.’ ‘Wij filmden nog op tape, een filmpje was echt een gezamenlijk project. Jongeren nu doen het alleen, met een telefoon op een statief, en knallen het meteen online. Dus moet je mee, anders besta je niet meer.’ ‘Het is de truc om van geluidsoverlast een buurtfeest te maken.’ ‘Goede skateplekken zijn bijna altijd per ongeluk ontstaan. Je moet ze zelf ontdekken, de eerste zijn, daar verdien je respect mee.’ ‘Als jongere neem je de openbare ruimte zoals ie is. Het komt niet in je op om naar iets anders of beters te vragen.’ ‘De jongeren die hier komen hebben veelal een rugzakje. Jongeren tot dertien jaar kunnen we beïnvloeden, zij zijn de sleutel om iets voor de wijk te doen.’ ‘Kunst en creativiteit moeten onderdeel worden van de wijk. Ik wil wat terugdoen voor de jongeren, samen projecten opzetten.’ ‘Alleen ambtenaren en andere buitenstaanders hebben het over urban sports. Het heet gewoon skaten. En het is ook geen sport, maar zelfexpressie, een manier van leven. Snap je?’ Plaats Rotterdam, Eiland van Feijenoord Ontwerpteam KCAP – Edward Schuurmans en Jimmy Theune, met Jelmer Konjo, Thijs Kelder en Marco Broeders (kunstenaars)
